Asesoría

Os meses de maio e xuño traen novidades no ámbito sociolaboral que entrarán en vigor nos próximos días, como as que indicamos a continuación:

1.-  O esgotamento do prazo de 365 días sen emisión de alta médica supoñerá o pase automático á prórroga de IT e en pago delegado. 

Con carácter xeral, a prestación abónase mentres o beneficiario atópese en I.T. (continxencias comúns ou profesionais) e terá unha duración máxima de 365 días (12 meses) prorrogables por outros 180 días (6 meses) cando se presumía que podería producirse a recuperación ou curación.

Desde o 17 de maio de 2023, o esgotamento do prazo de 365 días de IT sen emisión de alta médica supoñerá o pase automático á prórroga de IT de 180 días. Xa non é necesaria a declaración expresa do INSS, como ata o de agora, para seguir en IT, e manterase o pago delegado por parte das empresas e subsistindo igualmente a obrigación de cotizar:

  • Ata a notificación da alta médica por curación, melloría ou incomparecencia inxustificada (incluídos os días que medien desde a emisión do alta á data da notificación)
  • Ata o último día do mes no que se dea a alta médica con proposta de Incapacidade permanente (IP), ata os efectos da resolución de desconformidade fronte á alta médica ou ata a finalización do prazo máximo de duración de 545 días de IT.

2.- Tres novas situacións especiais de incapacidade temporal.

A partir do 1 de xuño de 2023 entran en vigor tres novas situacións especiais de incapacidade temporal, baseadas en:

    • Baixa por menstruación incapacitante xerada por unha patoloxía previamente diagnosticada (endometriosis, miomas, enfermidade inflamatoria pélvica, pólipos endometriales, ovarios poliquísticos, entre outros).
      Requisitos de acceso: No require de período de carencia ou cotización previa.
      Nacemento e duración: Desde o primeiro día da baixa ata o día da alta médica.
      Pagamento y contía da prestación: 1º ao 20º día, prestación do 60% da base reguladora. A partir de 21º o 75% da base reguladora e en pagamento delegado igual que para a xeneralidade de supostos de I.T.
      Cada proceso de I.T. será considerado como novo, sen computar para os efectos do período máximo da situación de I.T. (365 días) nin da súa posible prórroga. Non se consideran recaídas as baixas médicas pola mesma ou similar patoloxía dentro dos 180 días naturais seguintes á alta médica anterior.
    • Baixa por interrupción do embarazo (sexa por unha causa sobrevinda ou por un aborto voluntario) mentres reciba asistencia sanitaria e estea impedida para o traballo. No caso de que sexa debido a un accidente de traballo ou enfermidade profesional, terá a consideración de situación de incapacidade temporal derivada de continxencias profesionais.
      Requisitos de acceso:Non require de período de carencia ou cotización previa.
      Nacemento e duración: Desde o día seguinte da baixa médica. O día do feito causante será a cargo da empresa.
      Pagamento e contía da prestación: O 1er día o salario corre íntegro a cargo da empresa.  2º ao 20º día a prestación é do 60% da base reguladora. A partir do 21º día o 75% da base reguladora e en pagamento delegado igual que para a xeneralidade de supostos de I.T.
    • Baixa a partir da 39 semana de embarazo. Situación especial de incapacidade temporal por continxencias comúns en caso de xestación desde o día primeiro da semana trixésima novena de embarazo.
      Requisitos de acceso: segundo idade do mesmo xeito que o requisito que se esixe para ter dereito á prestación de nacemento e coidado do menor (segundo art. 178.1 TRLGSS).
      Nacemento e duración: desde o día seguinte da baixa médica e ata a data do parto salvo que se iniciou unha situación de Risco durante o embarazo.
      Pagamento e contía da prestación: O 1er día o salario corre íntegro a cargo da empresa.  2º ao 20º día prestación do 60% da base reguladora. A partir do 21º o 75% da base reguladora e en pago delegado igual que para a xeneralidade de supostos de I.T.
      A prestación de I.T. derivada de continxencias comúns (enfermidade común e accidente non laboral) corre a cargo da empresa desde o 4º día ata o 15º. En todos estes casos subsiste a obrigación de cotizar por parte das empresas e non hai contempladas bonificacións no caso de necesidade de cubrir o posto. Tratándose de supostos de Incapacidade Temporal, aplicarase a mellora voluntaria á prestación de I.T. (desde a prestación do 60% ou 75%) e ata a cantidade que veña recollida na negociación colectiva.

3.- Acceso á xubilación anticipada para traballadores con discapacidade igual ou superior ao 45%.

Será a partir do 1 de xuño cando os traballadores por conta allea e por conta propia incluídos en calquera dos réximes que integran o sistema da Seguridade Social poidan acreditar:

  • Estar en alta ou en situación asimilada á de alta.
  • Que ao longo da súa vida laboral haxan traballado un tempo efectivo equivalente, polo menos, a o período mínimo de cotización que se esixe para poder acceder á pensión de xubilación e, dentro dese período, durante polo menos cinco anos, cun grao de discapacidade igual ou superior ao 45% (se teñen máis dunha patoloxía discapacitante poderán optar á xubilación anticipada se a suma das súas doenzas superar o 45% de discapacidade).
  • Cumprir co requisito de idade mínima de xubilación das persoas afectadas que será de 56 anos. Se o traballador ten unha discapacidade igual ou superior ao 65% podería xubilarse a partir dos 52 anos.

4.-Implementación do Sistema Interno de Información.

A partir do 13 de xuño de 2023 (250 traballadores o máis) e 2 de decembro de 2023 (50 a 249 traballadores), esta norma, que entró en vigor o 13 de marzo de 2023, obriga ás empresas de máis de 49 empregados a ter un protocolo de denuncia de infraccións laborais, penais ou administrativas graves ou moi graves. Están obrigadas tamén aquelas empresas privadas afectadas pola Lei de branqueo de capitais e as leis de protección do medioambiente, así como as dedicadas a produtos e mercados financeiros ou seguridade no transporte, os partidos políticos, sindicatos, organizacións empresariais e fundacións creadas por estes, se reciben ou xestionan fondos públicos.

Este protocolo de denuncias de prácticas irregulares permitirá aos empregados, sen que poidan ser sancionados por iso, denunciar irregularidades laborais, penais ou administrativas acaecidas na empresa. Os responsables competentes para tramitar as denuncias identificados no protocolo (órgano colexiado ou individuo) poderán estar asistidos por un provedor externo e ocuparase de recibir as denuncias, analizalas e, no seu caso, tramitalas.

Esta canle créase co obxectivo de que as empresas poidan coñecer as prácticas irregulares que existen na organización para corrixir internamente a situación. A empresa deberá informar de forma clara e accesible aos traballadores que realicen dita comunicación interna, sobre as canles externas de denuncia e información ante as autoridades.

A norma prevé sancións de ata 300.000 euros para persoas físicas e de ata un millón de euros para persoas xurídicas. Adicionalmente, en caso de infraccións moi graves, poderanse acordar amoestacións públicas, prohibición de obter subvencións durante un prazo máximo de catro anos ou a prohibición de contratar co sector público durante un máximo de tres anos.

Recordatorio: actualmente xa é esixible, independentemente do número de traballadores que teña a empresa, a existencia de protocolos en materia de acoso moral, sexual y por razón de sexo.  A falta de protocolo de acoso (aínda cando non exista ningunha situación de denuncia) conleva unha multa de ata 7.500 euros.

 

O Servizo Laboral de Algalia queda á súa disposición para calquera consulta sobre esta información.

Voltar